Türk Ordusu Turgutlu’da - Sayı:51

 

“Kasaba” (Anılar, Fotoğraflar, Belgeler) - Ali ŞENTÜRK Türk Ordusu Turgutlu’da - Sayı:51   Mademki gün gelecek Herkes aynı meleğin  Önünde eğilecek.  Niçin o güne değin  Çan sesleri duyayım?  Bugün de bir yarın da!  Bırakın uyuyayım  İzmir kapılarında. K. K   Sancağın Üzerinde “İzmir Vilayeti, Manisa Sancağı, Turgutlu Kasabası Camii Şerifine vakfedildi. Sene 1318” (1902) ifadesi yer almaktadır. Sancak 1990 tarihinde Manisa İl Kültür Müdürlüğü’nün 713/1364 sayılı yazısı ile korunmaya alınmıştır. Mustafa Kemal Paşa'nın yakın çalışma arkadaşlarından birisi olan Ruşen Eşref Ünaydın, Mustafa Kemal Paşa ile beraber Turgutlu’ya gelenler arasındadır. Turgutlu’da, Rumlara ait Ortodoks kilisesinin yanışını Ruşen Eşref  Ünaydın anlatır:   “Ateşe verilmiş Turgutlu'nun bir kenarında, kubbesine Türk bayrağı çekilmiş bir kilise yanıyordu! Bu kiliseye neden Türk bayrağı çekilmişti? Ne için o yapı yanıyordu? Anlaşılıyordu ki gidenler, önce bu bayrağı çekerek burasının korunmasını tasarlamışlardı. Fakat son anda caymışlar, Turgutlu'nun bir kısmı ile birlikte burasını da ateşe vermişlerdi! Gelenden, geçenden, köylüden epeyce bir kalabalık, o kilesinin karşısında halka olmuş duruyordu. Alev kubbeyi sarıp kurşunlar eriyince bayrak ne olacak? Kendine doğru gittikçe yükselip sarmaktaki sıcak havanın içinde çırpınışları gittikçe artan bayrak!  Herkes merakla ona bakıyordu. İşte alev, kubbeyi yalamaya başladı. Kurşun tabakalarını birbirine kavuşturan lehimler, sabah güneşinin ışıkları içinde billur tanelerinden dizim dizim pırıltılar halinde çözülüyordu. Ve uzun gümüş çizgiler kubbenin yukarısından aşağıya doğru durmadan sızıyor, eriyordu! Herkes bu seyre dalmışken birden el çırpmaları duyuldu: ''Hey aslan, yaşa! Büyük uğur, büyük uğur!'' diye haykırışlar işitildi. Seyredenler bir keramet karşısında gibi coşmuşlardı. Zira yanacak diye üzüldükleri bayrak, kendini kubbenin üstündeki puta dikilmiş direğe bağlı tutan ip yanınca birden havalanmış, uçmuş, kendini o harlı baskıdan dışarı atmış, yoldaki bir büyük çınarın üstüne sağ salim konmuştu... Bu kurtuluş mucizesi seyircilerinin biraz ötesinde bulunan taburlar, kervanlar ise, hiç o yana baş bile çevirmeden yürüyüşlerine devam ediyorlardı. Çünkü onların, Turgutlu'nun tatlı mavi havasına, çoktandır yüzlerini görmediğimiz pelinlerle, lâvantinlerle, yaseminlerle kokulu ve süslü bahçelerine göz atacak vakitleri yoktu. Onlar, keskin sıcağın altında, hiç bir yerde eksilmeyen hayvan leşlerinin ağır kokuları arasından, art arda geçip geçip kendi işlerine gidiyorlardı. Yol kenarlarında, çılgın gibi sevinçli kadın ve erkek halk, önlerine küfeler, işportalar, testiler ve tenekeler yığmışlar; askerlere sebil gibi üzümler, güğüm güğüm serin sular dağıtıyorlardı... Bizler önümüzdeki tozların arasında seni gözden kaybetmiştik.” 1 Dr. Niyazi Dinçsoy, yanan Ortodoks kilisesi ile ilgili başka bilgiler aktarır: “Büyük yangında Kasaba’da bulunan kiliselere dokunulmadı. Şimdiki Hükümet Konağı olan yerdeki Ortodoks kilisesinde gönüllü olan ve sayıları bilinmeyen fakat 7–8 kişi oldukları tahmin edilen Rumların, kurtuluştan sonra kundaklama yapmak için saklandıkları tevatür olarak yayılınca, bu bina dışarıdan gözetlenmiş ve gerçekten bazı kişilerin burada saklandıkları tespit edilince 7 Eylül 1922 günü halk tarafından yakılmıştır.”2   Ali Şentürk Cep: 0537 714 25 35 (Devam edecek)