Turgutlu’nun eski mahalleleri

Turgutlu’dan esintiler

Turgutlu’nun eski mahalleleri

    ACABA Kasaba’nın dünden öte yangın öncesi eski çarşıları ve mahalleleri nasıldı?  Bu çarşıların mahallelerin isimleri nelerdi? Bu gün yeni isimlerle andığımız mahallelerin eski adları nelerdi?  Kasaba’nın dünden ötesinde Samanpazarı, Zahirepazarı, İplik pazarı, Kestanepazarı, Soğanpazarı, Kozapazarı, Dutluçarşı, Yeniçarşı, Menzilhane gibi çarşıları varmış. Kozapazarı, Samanpazarı gibi mevkii isimleri bugüne gelmeyi başarmışsa da, diğerleri günümüze ulaşamamıştır. Bu çarşıların yanında Kasaba’nın değişik isimlerle anılan eski mahalleler ide vardır. 
    Bu mahalleler; Mahalle-i Orta, Mahalle-i Camii Cedid, Sinan Çavuş, Mahalle-i Menteş Baba, Yeni Mescid, Mahalle-i Yenice, Çömlekçi, Zeytincük, Camii Kebir mahalleleridir. Ne yazık ki bu isimlerin hiçbirisi günümüze taşınamamıştır. Çömlekçi, Zeytincik, Hacı Muharrem mahallelerinin isimleri her ne kadar son yıllara kadar anılmışsa da onlarda zamanla unutulup gitmişlerdir. Oysa Kasaba’nın eski mahallelerinin her birinin kendine has bir öyküsü, bir hatırası vardır.
    Bu gün Küllük ya da Albayrak Mahallesi olarak bildiğimiz mahallenin eski ismi Orta Mahalledir. Sevinç Parkı civarı ile Namık Kemal İlkokulu’nun çevresinin eski ismi ise Cami Cedit Mahallesidir. Yangın öncesinde bu mahallenin en görkemli camileri, Namık Kemal İlkokulu’nun batı köşesinde yer alan Koltuk Camii ile Sevinç Parkı’nın bulunduğu alanda yer alan Paşa Camii’dir. Bu camii 6 Haziran 1846 yılında hayır sahibi Beşir Efendi tarafından yaptırılır. Yeni Cami ismiylede anılan bu caminin bahçesine Kasaba’nın büyük ailelerinden Elhâc Hüseyin Ağa tarafından ahşaptan, kubbeli düzende bir kütüphane inşa ettirilir. Kurtuluş Savaşında bir bölümü yanan cami ve minaresi 1946 yılında yıkılarak, arsası belediye tarafından Sevinç Parkı isimli meydan haline getirilir.1 
    Her iki caminin bünyesinde ve himayesinde birer medresenin görüldüğü bu yerler cami ile aynı adı taşımışlardır. Kurucusu Hacı Hüseyin Ağa olan Paşa Camii’nin 1898 yılında ki öğrenci sayısı 18’dir. Kurucusu Pehlivan Hacı Ahmet Efendi olan Koltuk Camii’nin 1898 tarihi itibariyle öğrenci sayısı ise 44’dür.2 Namık Kemal İlkokulu’nun doğusundan kuzeye doğru giden yol “Cami Önü” denilen meydana çıkar. Bu meydan ve onun alanı içinde yer bulan bölgenin eski ismi Çömlekçi Mahallesidir. Bu mahallenin bilinen en önemli camii 1616 yılında Zatağa (Zati Ağa) tarafından yaptırıldığı belirtilen Tatar Camii’dir. Daha sonraları Turgutlu’ya göçmen gelen Tatar asıllı ustalar tarafından tamir edildiği bu nedenle isminin Tatar Camii olarak değiştiği söylenmektedir.3 

Ali Şentürk - Cep: 0537 714 25 35 - 
(Devam edecek)