Irlamaz Çayı – Ormenos
Ali Şentürk'ün Kaleminden Kasaba
Siz onun bu günlerde kuruduğuna veya yazın durgun aktığına bakmayın! O Irlamaz Çayı ki delidir, azgındır, hayındır ve de öfkeli bir sudur. Hele sonbaharda, hele sürekli yağmurlardan sonra: "Ah, ne sinsi sudur o!.. O çay fukara insanıdır. Gün olmuş avara dul kadınların evindeki mandaları boğmuştur. Gidip masum Kara Recep'in, Deli Yusuf’un koyunlarını almıştır.
Gün olmuş sularını Kasaba’nın ortalarına kadar salmış, öfkelenip bir mezarlığı yutmuştur. Irlamaz Çayı taşmıştır hep. İstasyon dışında üç taraftan kuşattığı bile olmuştur şehri. Oysa onun bir kolu olan Leylek Çayı bir garip sudur. Irlamaz’ın fazla suyunu alır, şehrin ortasından adımcık adımcık götürüp aşağılarda Gediz’e bırakır. Taşmak gibi bir kibri yoktur onun. Irlamaz, taşar, taştı mı geri teper, ya da ovaya iner ortalığı görülmez eder. O çay ki öfkesi geçince bütün yavaşlığı, aşağıdan alışı ve alçak gönüllülüğüyle yüreklere su da serpmiş yukarı köylerden taa aşağılara, Irlamaz Köyü’nün eteklerine kadar uzanan değirmenlere hayat vermiş cana can katmıştır. Irlamaz Çayı, Antik çağlarda Tmolos Dağı diye adlandırılan karlı Bozdağ’ın son uzantısı olan Çatma Dağı’ndan doğar. Söylenceye göre Tmolos Dağı'na adını veren tanrı Tmolos'tur.Bu dağın eteklerinde, Turgutlu’nun çevresinde antik çağa ait Perikome, Tmolos, Troketta ve Ορμενος (Ormenos) gibi birçok kentçikler görmek mümkündür. Bunlardan Ormenos, bugünkü Irlamaz Köyü’nün eski adıdır. Zaman içinde bu isim Ormenus-Ermenas gibi değişikliğe uğramış muhtemelen buraya yerleşen Türkler tarafından Irlamaz’a çevrilmiştir. Delidir, azgındır, hayındır dediğimiz Irlamaz Çayı’nın ismi muhtemelen Bozdağın eteklerinde kurulu eski bir kentçiğin adıdır.
Ali Şentürk
Yorumlar
Kalan Karakter: