Besinlerde glisemik indeks ne demek?

Besinlerde glisemik indeks ne demek? Günlük beslenmedeki önemi nedir?

EGEUMUT Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. Ecem Ülker, Besinlerde Glisemik Indeks ile ilgili olarak gazetemize bilgilendirici açıklamalarda bulundu.     

Diyetisyen Ecem Ülker yaptığı açıklamada: “Her yiyeceğin yemek sonrası kan şekerini yükseltme hızları farklıdır. Basit bir tanımla, yiyeceklerin kan şekerini yükseltme hızlarına “glisemik indeks” adı verilir. Glikoz, kan şekerini en hızlı arttıran şeker türüdür ve glisemik indeksi 100 olarak kabul edilir. Glisemik indeks,  Bir besinin kan şekeri üzerindeki etkisinin glikoz ile kıyaslanmasıyla belirlenmektedir. Glisemik indeksi(Gİ) değerleri; düşük orta yüksek olarak üç gruba ayrılıyor.Gİ değeri 55 ‘den aşağıda ise düşük, 55-70 arasında ise orta, 70-100 üzerinde ise yüksek Gİ ‘li besinler olarak değerlendirilmektedir.  

Glisemik indeksi etkileyen etmenler arasında yiyeceğin yapısı ve yiyeceklere uygulanan işlemler yer alır. Mideyi daha çabuk boşaltması ve emilip kana daha çabuk geçmesi nedeniyle  iyi pişmiş nişastalı besinlerin glisemik indeksi, az pişmişlerden daha yüksektir. Piştikten sonra bekleyen besinlerin glisemik indeksi düşer. Meyve; meyve suyundan, pirinç pilavı; pirinç çorbasından daha düşük glisemik indekse sahiptir. Yağ ve protein içeren yiyecekler; glisemik indeksi yüksek yiyeceklerin mideden boşalmasını ve emilimini geciktirerek bu besinlerin glisemik indekslerini düşürür. Örneğin dondurma, muhallebi gibi sütlü tatlıların glisemik indeksi; baklava, şekerpare gibi hamur tatlılarının glisemik indeksinden düşüktür.      

Aldığımız besinlerin ne denli glisemik indeksi yüksek ise kan şekerimizi yükseltme hızı o denli yüksektir. Ve bu durum vücudumuzu zarar veriyor. Bu sebeple günlük beslenme programımızın büyük bir bölümünü Gİ düşük veya orta düzeyde olan besinlerden tercih etmeliyiz. Bu şekilde beslenmek vücut için önemi; kan şekerini dengelediği için, tansiyonunuz dengelenip ,trigliseridlerinizi azaltıp, iyi kolesterolünüzü (HDL) yükseltmektedir.Sonuç olarak şeker hastalığından (diyabetik mellititus) hipertansiyona damar sertliğinden kansere kadar pek çok sağlık sorunundan korunmamızı sağlamaktadır.” ifadelerini kullandı. Haber Merkezi

Not: Aşağıdaki tabloda besinlerin glisemik indeksleri gösterilmektedir. 

YÜKSEK GLİSEMİK İNDEKS (70)

Patates (88)                       Patates kızartması (75)      Bal kabağı(75)

Beyaz pirinç (79)                 Şalgam (72)                      Buğday ekmek (100)

Krakerler (78)                       Beyaz ekmek (70)            Karpuz(72)

Glikoz (100)                         Mısır gevreği (92)              Kuru Bakla (79)

Patlamış mısır (72)              Kepek ekmek (89)              Patates püresi (100)

Patates salatası (80)             Fırınlanmış patates (128)   Havuç (92)

Muz (84)                                 Karpuz (72)                             Bal (126)

ORTA GLİSEMİK İNDEKS  (55-70)

Kavun (65)                             Yulaf  (55)                          Çavdar ekmek (58)

Ananas (59)                   Limonata (66)                     Makarna (64)

Kola (63)                            Bal (55)                              Dondurma (61)            

Kuru üzüm (64)                   Pancar (64)                        Bulgur (65)                  

 Kuru fasulye (66)               Portakal (59)                      Portakal suyu (67)

DÜŞÜK GLİSEMİK İNDEKS ( < 55)

Kahverengi pirinç (50)            Nohut  (49)                         Kiraz (22)

Kırmızı mercimek (37)           Elma (53)                      

Barbunya  (45)                   Havuç (47)                             Greyfurt (25)                      

Kuru fasulye (48)               Soya fasulyesi (20)            Bezelye (48)                          

Kivi (53)                               Mango (51)                        

Şeftali (42)                              

Yer elması (37)                    Kuru kayısı (31)                 Armut (38)                      

Erik (39)                                  Süt (46)                              Yoğurt (52)