Suriye’yi Yarım Asır Yöneten Esad Ailesinin Hikayesi

Suriye’yi Yarım Asır Yöneten Esad Ailesinin Hikayesi

Suriye’nin son 50 yılına damga vuran Esad ailesi, hem ülkenin kaderini hem de bölgesel dengeleri şekillendirdi. Ailenin hikâyesi, 1970 yılında Hafız Esad’ın Baas Partisi’yle gerçekleştirdiği darbe ile başladı. Hafız Esad, küçük bir Alawit köyünden çıkarak ülkenin liderliğine yükseldi. Askeri kariyerden gelen Hafız Esad, otoriter bir yönetim anlayışıyla otuz yıl boyunca iktidarda kaldı.

Esad’ın liderliği, güçlü bir güvenlik aygıtına dayanıyordu. Ekonomide devlet kontrolünü elinde tutarak, siyasi rakiplerini bastırarak ve dış politikada dengeleri gözeterek Suriye’nin iç ve dış politikasını şekillendirdi. Ancak bu süreç, ülkenin geniş halk kitlelerinde hoşnutsuzluklara neden oldu.

Beşar Esad: Beklenmedik Bir Halef

Hafız Esad, ilk olarak büyük oğlu Basil Esad’ı halef olarak hazırlıyordu. Ancak Basil’in 1994 yılında Şam yakınlarında geçirdiği bir trafik kazasında hayatını kaybetmesi, planları altüst etti. Bu dönemde Londra’da göz doktorluğu eğitimi alan Beşar Esad, aile içindeki sorumlulukları devraldı. Babası tarafından askeri eğitim almaya ve siyasette rol oynamaya teşvik edildi.

2000 yılında Hafız Esad’ın vefatıyla Beşar Esad, Suriye Cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturdu. Genç ve eğitimli bir lider olarak reform vaatleriyle umut verdi. Ancak ilerleyen yıllarda reformlar gerçekleşmedi ve rejim, baskıcı bir çizgide ilerlemeye devam etti.

Suriye İç Savaşı ve Esad Yönetimi

2011 yılında, Arap Baharı dalgası Suriye’ye ulaştığında, Esad rejimi ciddi bir krizle karşı karşıya kaldı. Barışçıl protestolar kısa sürede iç savaşa dönüştü. Rejim, uluslararası eleştiriler almasına rağmen, İran ve Rusya’nın desteğiyle bir süre ayakta kalmayı başardı. Ancak bu süreçte yüzbinlerce insan hayatını kaybetti, milyonlarca kişi yerinden edildi. Ülkenin ekonomisi çöktü ve halkın büyük bir kısmı temel ihtiyaçlara erişimde zorluk yaşadı.

Son Durum: Şam’a Giren Muhalifler ve Belirsizlik

Son günlerde, muhalif güçler Şam’a girerek kontrolü ele geçirdi. Beşar Esad’dan henüz bir haber alınamıyor ve rejimin geleceği belirsizliğini koruyor. Suriye Başbakanı, muhaliflerle birlikte yeni bir yönetim kurulabileceğinin sinyalini verdi. Bu durum, Suriye’de yarım asırdır süren Esad yönetiminin sonunun geldiğini gösteriyor.

Uluslararası Politika ve Esad Yönetimi

Esad ailesinin liderliği, Suriye’yi bölgesel ve küresel güç mücadelelerinin bir parçası haline getirdi. Hafız Esad döneminde Sovyetler Birliği ile kurulan güçlü ilişkiler, Beşar Esad döneminde Rusya ile devam etti. 2015 yılında Rusya, Suriye’de doğrudan askeri müdahalede bulunarak Esad rejiminin iktidarda kalmasına büyük katkı sağladı. Ancak gelinen noktada, bu destekler dahi rejimin çöküşünü engelleyemedi.

Türkiye, Suriyeli muhaliflere verdiği destekle bu süreçte önemli bir rol oynadı. Aynı zamanda, Türkiye’nin sınır bölgesindeki mülteci krizi, Suriye iç savaşının en görünür sonuçlarından biri oldu. ABD ise başından beri Esad rejimine karşı bir duruş sergilerken, savaşın son aşamasında diplomatik çabalarını artırdı.

Esad Ailesinin Çöküşü ve Suriye’nin Geleceği

Muhaliflerin Şam’a girişi ve yeni bir yönetim ihtimali, Esad ailesinin Suriye’deki 50 yıllık yönetim döneminin sonunu getirmiş görünüyor. Alawit bir köyden başlayıp ulusal liderliğe kadar yükselen bu aile, Suriye tarihine hem yükseliş hem de krizle damga vurmuş bir hanedan olarak anılacak.