Karaciğer Yağlanması Nedir?

Karaciğer Yağlanması Nedir?

 EGEUMUT Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Nurten Elmas, karaciğer yağlanması ile ilgili olarak gazetemize bilgilendirici açıklamalarda bulundu.

Elmas yaptığı açıklamada: “Toplumda en sık görülen karaciğer hastalığı, karaciğer yağlanmasıdır. Erkek ve kadınlarda aynı sıklıkta görülür. Karaciğer yağlanması (hepatosteatoz), karaciğer hücrelerinde aşırı miktarda yağ birikmesi sonucunda ortaya çıkar.  Karaciğer hücrelerinde az bir miktarda yağ bulunabilir, bu bir hasara yol açmaz. Fakat yağlanmanın fazla birikmesi karaciğerde yapısal ve fonksiyonel değişikliklerin ortaya çıkmasına yol açar. Karaciğer yağlanması karaciğerde inflamasyona yol açabilir, karaciğer hücrelerinde (hepatosit) harabiyeti  gelişir, buna karaciğer yağlanmasına bağlı hepatit (steatohepatitis) denir.

Alkol kullanımı sonucunda oluşan karaciğer yağlanması ve iltihabı  alkolik hepatit olarak adlandırılır. Steatohepatit hiç alkol almamış kişilerde de görülebildiği için nonalkolik yağlı hepatit (non-alkolik – steato – hepatit, NASH) olarak adlandırılmaktadır. NASH, Amerika’da erişkinlerde en sık görülen karaciğer hastalığıdır. NASH li hastaların %10-40 ında karaciğer sirozu gelişebileceği bilinmektedir.

Karaciğer yağlanmasının özel bir belirtisi veya bulgusu yoktur. karaciğerinde yağlanması olan hastalarda;  karnın sağ üst tarafında dolgunluk hissi, halsizlik, çabuk yorulma gibi belirtiler görülebilir.  Nadir olarak karaciğer yağlanmasına bağlı ileri karaciğer hastalığı olan insanlarda kaşıntı, iştahsızlık, sarılık ve bulantı görülebilir.

 Karaciğer yağlanmasının neden olur?

•     Alkol

 Alkol dışı karaciğer yağlanması nedenleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

 •     1. Obezite (aşırı kilo)

•     2. Açlık veya hızlı kilo kaybı

•     3. Gebelik

•     4. Wilson hastalığı

•     5. Aşırı A vitamini kullanma

•     6. Parenteral beslenme ( Uzun süreli damar yolu ile)

•     7. Hipobetalipoproteinemi / abetalipoproteinemi

•     8. Tip 2 DM(şeker hastalığı)

•     9. Kortizon içeren ilaçlar, amiodaron, tamoksifen, diltiazem, tetrasiklin, talium, östrojenler gibi bazı ilaçlar

•     10. Karbontetraklorür (CCl4), fosfor, kurşun (Pb), kloroform (CHCl3), arsenik (As).

•     11. Bazı ameliyatlardan sonra (jejunoileal bypass, gastrik bypass)    

 Karaciğer Yağlanmasının Mekanizması

Karaciğer yağlanması (steatosis) hepatositlerde trigliserid ve diğer lipidlerin toplanması sonucu meydana gelir. Bu yağlanmada inflamasyon (iltihap/yangı) geliştiğinde steatohepatit olarak adlandırılır. Bunun olası mekanizmaları aşağıdaki nedenler olduğu düşünülmektedir:

Karaciğer hücrelerinde trigliserid miktarında artış, perifere gönderilen miktarda azalma

Yağ asidi sentezinin artması ve mitokondriyal oksidasyonunun azalması

Hepatoselüler inflamasyon ve fibroza yol açan ikincil uyaranlara (oksidatif stres, adipositokinler, barsaktan salınan endotoksinler) hassasiyet

 Karaciğer Yağlanmasının Tanısı

Karaciğer yağlanması daha çok başka nedenlerle yapılan kan tahlilleri veya ultrason ile teşhis edilir. Kan tahlillerinde karaciğer enzimleri yüksekliği saptanabilir. Ultrasonda  karaciğerin büyümüş olduğu görülür. Tanı için çok kullanılmasada diğer bir yöntem karaciğer biyopsisidir.

Karaciğer Yağlanması Tedavisi

Karaciğer yağlanması çoğunlukla altta yatan sebepler ortadan kaldırıldığında düzelen ve gerileyen bir hastalıktır. Özellikle alkolizme bağlı ortaya çıkmayan karaciğer yağlanmaları nispeten tehlikesizdir.  Steatohepatit ise ilerleyici karaciğer hastalığına neden olabilir. Hayvansal yağa sahip besin maddelerinin sürekli tüketilmesinin karaciğer için olumsuz olduğunu düşündüğümüzde beslenme alışkanlıklarının değiştirilerek sağlıklı beslenme konusunda adımların atılmasının karaciğer yağlanması konusunda olumlu sonuçlar doğuracağı bilinmelidir. Sebze ve meyve tüketiminin arttırılması da karaciğer yağlanması riskini azaltacaktır. Tedavinin esasları; yaşam tarzı değişikliği, egzersiz, diyetteki yağ miktarının azaltılmasıdır." dedi.