Besin olmayan yiyeceklerdeki diğer maddelerin kanser oluşumundan koruyucu destekleri

Besin olmayan yiyeceklerdeki  diğer maddelerin(fitokimyasallar) kanser oluşumundan koruyucu destekleri

EGEUMUT Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt.Ecem ÜLKER, Besin Olmayan Yiyeceklerdeki Diğer Maddelerin Kanser Oluşumundan Koruyucu Destekleri hakkında gazetemizi bilgilendirdi.

            Kanser organizmadaki bazı hücrelerin kontrolsüz çoğalması sonucunda oluşur.200 ü aşkın türü olan bir hastalıktır. Ülkemizdeki en sık rastlanan kanser türleri erkeklerde sırayla bronş-akciğer, mide, lenfoma,prostat ve larinks, kadınlarda ise  meme,uterus,bronş-akciğer,mide ve lenfomadır. 

      Kişinin yaşadığı çevre(Toksik kimyasal maddeler,radyasyon,virüsler),hormonlar,fiziksel yaralanma ve genel enfeksiyonlar, stres, genetik yapı ve bizi en fazla ilgilendiren beslenme örüntüsü hastalığın oluşum etkenlerindendir. Beslenmenin hastalıktaki payı çevre koşulları içine alındığında %70-%75 ,yalnız değerlendirildiğinde ise %35 e varan payı olduğu kabul edilmektedir. Beslenme örüntüsü hastalığın oluşumunda etken olduğu gibi hastalık da kişinin beslenme durumunu etkilemektedir. Bu sebeple hastalık öncesi ve sonrası sağlıklı beslenme düzeni önemlidir. Özellikle bu yazımda size kanserden korunmak adına beslenme üzerine düşen paydan örnekler sunulmaktadır.

      Kendisi besin olmayan ancak besin gibi yararları ve işlevleri olan, fonksiyonel sağlık tıbbi düzenleyici özel beslenme amaçlı veya farmakolojik besinler ve bitkisel kaynaklı biyolojik aktif bileşiklere fitokimyasallar denilmektedir. Bunlar oksidan radikalleri tutar, Detoksifikasyonda yer olan enzimleri aktivite eder, immün sistemi uyarır, apoptozla(programlanmış hücre ölümü) ilgili gen ekspresyonunda yer alan hormon metabolizmasının antibakteriyel ve antiviral etkilerini düzenler. İşte bu özelliklere sahip besinler;

ETKİ ALANI

FİTOKİMYASAL ÇEŞİDİ

DOMATES

Sindirim sistemi,prostat mesane cilt,serviks kanser riskini azaltır.

Likopen

BROKOLİ –KARNABAHAR-LAHANA

Hücresel DNA zedelenmesini tümör büyümesini tetikleyen enzimleri baskıladıkları-risk oluşturan cinsiyet hormanlarının metabolitlerinin etkinliklerini azaltır.

Glikositler,indol izotiosiyanat,sülforafan

SOĞAN-SARIMSAK

İmmün sistemi güçlendirerek,karsinojenlerin atılımını artırararak,tümör hücre çoğalmasını baskılayan enzimleri uyararak koruyucu etki yapar.

Allilik sülfitler

MEYVE-SEBZE-ÇAY-KAKAO

Antioksidan,serbest radikal yakalayıcı,mutojenik potansiyeli bulunan yabancı maddeleri detoksifike eder.

Flavonaidler

SOYA FASÜLYESİ

KETEN TOHUMU

Östrojenin agonisti ve antogonisti olarak hareket eder.meme ,endometrium,prostat gibi hormonlara bağlı kanser riskinden korur.

Fitoöstrojen

YEŞİL ÇAY

Lenfositer lösemide hasta hücrelerin apoptozunu sağlar.

Kateşin,polifenoller

ZENCEFİL

Kemoterapide bulantı önleyici

Oleorezin

ZERDEÇAL

Pankreas kanseri tedavisinde ve önlenmesinde etkendir.

Kurkuminoidler