Bağlama ustası Osman Kulalı “herkes çalsın diye Bağlama”
Türk Hal Müziğinin vazgeçilmez çalgılarından olan halk diliyle Saz, sanat diliyle Bağlama’nın nasıl yapıldığı konusunda bir araştırma yaptık. Turgutlu’da bu işi 31 yıldır yapan Bağlama Ustası Osman Kulalı ile güzel bir sohbet gerçekleştirdi. Bağlama’nın tarihçesinde günümüze olan koşullarına kadar birçok konuyu konuştu.
31 yıldır bu işi yaptığını belirten Osman Kulalı “ Bağlamanın atası kopuzdur. Kopuz zamanla biçim değiştirmiş, bağlama dediğimiz çalgı ortaya çıkmıştır. Anadolu'da daha da geliştirilen bağlama tekne ve sap olarak adlandırılan iki ana parçadan oluşur. Tekne, yarım armut biçiminde yapılır ve üstüne çok ince bir tahtadan göğüs geçirilir. Teknenin gittikçe incelen uç bölümü de sapa bağlanır. Tekne ile göğsün birleştiği alt bölüme, küçük bir yükselti eklenir. Alt eşik adı verilen bu yükseltiye bağlanan teller göğüs üzerinde, orta eşik adı verilen ve istendiği zaman yerinden oynatılabilen bir yükseltinin üzerinden geçer. Perdelerin bağlandığı sapın ucundaki burguluk üzerine açılan deliklere takılan burgulara da tellerin öteki ucu bağlanır. Burgularla teller gerilerek ya da gevşetilerek çalgı akort edilir. Sapın burgulukla birleştiği yerde bulunan sabit üst eşik, tellerin burgulara düzenli bir biçimde dağılmasını sağlar, bulunur. Bağlamalarda genellikle üç çift tel bulunur. Üçer üçer kümelenmiş dokuz telden oluşan bağlamalar da vardır. Bağlama kiraz ağacı kabuğundan ya da plastikten yapılan küçük bir mızrapla çalınır. Bağlam Türk müziğinin en sevilen çalgılarındandır. Eskiden Bağlamayı dut, Ardıç, Kestane gibi ağaçlardan yapıyorduk. Şimdi ithal ağaçlar, yani Maun ağacı kullanılıyor. 31 yıldır bu iş yapıyorum ve her bağlama yapışımda ilk günkü gibi heyecan duyuyorum. İmalattan halka bu iş yapıyoruz. Türkiye’nin bir çok yerine ve yurt dışına Bağlamaları imal ediyoruz. Ayrıca müşterilerimizin isteğine göre çeşitli telli çalgılarda yapıyoruz. Bağlamanın yanı sıra Gitar, Kabak Keman ve diğer telli çalgıları da vatandaşlarımız yararlanması için üretiyoruz. Bu işi Manisa’da yapan yok. Turgutlu’da da ben benim dışımda yetiştirdiğim elamanlar var. Şu an için Bağlama 80 liradan başlıyor. Çok yakında bir proje ile seri üretim yapmaya planlıyoruz. Herkes çalsın diye bağlamanın fiyatında indirime gideceğiz” dedi. (Ali ÖZGÜZEL)
Yorumlar
Kalan Karakter: